Hakan Fidan: Çatışma niyetimiz yok, İsrail dahil

Bakan Fidan “Suriye’nin tekrar Türkiye’nin ulusal güvenliğini tehdit edecek bir iç karışıklığa, bir operasyona, bir provokasyona maruz kalmasını da izleyemeyiz. Ona da yalnızca bakmakla yetinmeyiz.” ifadelerini kullandı.

Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, CNN Türk’te gündeme ait sorulara karşılık verdi.

Bakan Fidan’ın açıklamaları şu formda:

“Türkiye olarak Suriye’de yalnızca İsrail’de değil rastgele bir ülkeyle çatışma niyetimiz yok. Suriye bağımsız bir ülke ve artık yeni bir Suriye ile karşı karşıyayız. Bu Suriye’nin kendi savunma siyasetini, kendi dış siyasetini, kendi bölgesel işlerini, kendisini dizayn etmesine müsaade vermek gerekiyor. Niyet okuyucu yaklaşımlarla bir ekip ön alıcı önlemler geliştirmeye çalışmak İsrail’in yaptığı üzere provokatif oluyor. Bizim bilhassa bölge ülkeleriyle, Ürdünle, Irak’la, Lübnan’la bir ortaya gelerek Suriye’nin de dahil olduğu kurduğumuz platform, DEAŞ ile uğraş başta olmak üzere güvenlik meselelerini mercek altına alan bu platform nitekim çok işe yarıyor. Bu aslında özgür hükümran Suriye’nin kendi istekliliğiyle, bölge ülkeleriyle bir ortaya gelerek uzun yıllardır kurmaya başladığı birinci önemli platform.

“SURİYE İLE BİRÇOK ALANDA İŞ BİRLİĞİMİZ VAR”

Şimdi bu türlü bir durum varken İsrail’in bölgedeki yayılmacı bir kadro emellerini kullanarak Suriye’de provokasyon çıkarmaya çalışması kabul edilebilir bir bahis değil. Yani Suriyelilerin buna ortaya koyduğu bir hal var. Bizim Türkiye olarak tekrar ediyorum, yalnızca İsrail’le değil, bölgede ait bir ülkeyle Suriye’de çatışma niyetimiz yok. Ancak Suriye’nin tekrar Türkiye’nin ulusal güvenliğini tehdit edecek bir iç karışıklığa, bir operasyona, bir provokasyona maruz kalmasını da izleyemeyiz. Ona da yalnızca bakmakla yetinmeyiz.

İsrail’in şu anda yürüttüğü operasyonlar her vakit söylediğimiz üzere ne Suriye’nin güvenliğine, ne İsrail’in güvenliğine hizmet eder operasyonlar. Bu uzun vadede Ortadoğu’da çok daha fazla istikrarsızlığı, güvensizliğe sebep olur. Hasebiyle bizim Türkiye olarak ön alıcı, diplomatik ve başka önlemlerle bu sorunu daha başlamadan belirli bir noktada söndürmemiz gerekiyor.

“TRUMP CUMHURBAŞKANIMIZA HÜRMET DUYUYOR”

Bizim Suriye’de vatandaş olarak kaybımız yok. 8 Aralık’tan itibaren alt yapı ve üs yapı nizamlı orduya ilişkin vuruluyor. Bizim deklare ettiğimiz üs bölgemiz yok. Suriye’ye biraz saygılı olmamız gerekiyor. Onların da değerlendirmeleri duruşları kıymetli. Trump, Cumhurbaşkanımıza hürmet duyuyor. Cumhurbaşkanımızla kendisi ortasında özdeşlik kuruyor. Bizim önderimiz Sayın Cumhurbaşkanımızın ortaya koyduğu muvaffakiyetler, global başkan oluşu, Trump üzere gerçek liderlik konusunda hassasiyet gösteren biri için örnek oluşturuyor. Cumhurbaşkanımızın da kendisine yönelik teveccühü var.

TRUMP ERDOĞAN GÖRÜŞMESİ NE VAKİT?

Liderlerin irade beyan ettiği bir husus. Ne vakit ve nerede olacağını şu an konuşuyoruz. Mümkün olan en kısa vakitte gerçekleşecek.

“CAATSA’YA TAKILAN YATIRIMLARIMIZ VAR”

Takılmamızın bir münasebeti vardı. Trump ve Cumhurbaşkanımızın görüşmesinden sonra başlatılan bir hareketin ivme kazandığını düşünüyorum. CAATSA bir kanun. Kanunda bir kadro şeyler yapılması gerekebilir. Bu hususta hukukçular çalışıyorlar. ABD’deki yeni idare mevzuyu çalışıyorlar.

Bizim F-35 ile ilgili başlamış bir sürecimiz vardı. Şu ana kadar kazanılmış olan hakkımız olan mevzular var. Muhakkak firmalarınız burada üretimin kesimi olmuş, onlar çıkarılmış. 2. süreç ise devam edecek miyiz, ne kadar devam edeceğiz buna bakılacak. Hava Kuvvetleri’nin bizlerin de katkısı ile oluşturacağı tehdit durumu verisinden sonra Cumhurbaşkanımıza sunulur. CAATSA’ya takılan yatırımlarımız da oluyor. Kimi ana materyalleri yedek kesimleri mühimmatı dışarıdan alınıyor, bunların içinde ABD’de de var.

“ABD, SURİYE PROBLEMİNİ EN BAŞTAN ELE ALIYOR”

ABD’de yeni idare Suriye belgesi üzere bahisleri yine en baştan ele alıyor. Bu bahiste onlara fırsat vermek gerekiyor. Lakin bu görüşler oluşturulurken ona nazaran birtakım diplomatik adımların atılması gerekiyor. Bizim bunu ağır bir formda yaptığımızı düşünüyorum. Kamplar var hapishaneler var. Bence PKK’nın ne olacağı sıkıntısı ABD’nin en son sıkıntısı. Trump idaresi bu mevzuyu kıymetlendiriyor. Bizim de konuşmalarımız yönlendirmelerimiz temaslarımız devam ediyor.

IRAK’TA SON DURUM

Irak için beklentimiz baş karışıklığına gidilmeden hassasiyet göstermesi gerekiyor. Sincar’ın temizlenmesi gerekiyor. Bağdat Hükümeti ve Erbil’in sorumluluk alanları farklı olabiliyor. Kimileri bizimle Irak ortasındaki hususlar. Bir de Bağdat ve Erbil ortasındaki mevzular var.

TERÖRSÜZ TÜRKİYE SÜRECİ

Her şey kamuoyunun önünde gerçekleşiyor. Davet yapıldı, bu davete ne karşılık verileceğine bakılıyor. Biz devlet olarak biz hiçbir vakit güvenliğimizi kimsenin alacağı karara bırakmayız. Milletimiz bunu bilsin, bizim askeri faaliyetlerimiz daima bu doğrultuda devam eder. Biz elbette bu sıkıntının sulh ile çözülmesini isteriz fakat öbür seçeneklere de hazırlıklıyız. Türkiye içeriden bir atılım yaptı, dışarından da atak yapmaya çalışanlar olacaktır. Örgüt kendini kullandırmaya ne kadar müsaade edecek bunlar farklı okuma alanları.

GÜMRÜK VERGİLERİ

Bana sorulduğu vakit eski sistem Türkiye’nin de içinde bulunduğu birtakım ülkelere zorluk çıkarıyordu, şu an herkese çıkıyor herkes eşit diyerek latife yapıyorum. Bizim ilgili bakanlıklarımız var olan sürecin tanımlanması ve gerekli önlemlerin alınması için çalışma ve uğraş halindeler. ABD’deki market finans kuruluşları var olan süreci nasıl görüyor derseniz onlar da bu değişime hazır değiller. Nizamın bozulacak olması, yenisinin daha düzgün olacağına dair bir garanti olmaması tasayı de beraberinde getiriyor. Dünya ticaretini gümrük vergileri üzerinden bir sisteme gitmesi aşikâr ülkeler için çok yeterli, belirli ülkeler için çok yıkıcı olabilir. Bence Sayın Trump’ın bu konuda adım değişikliğine gidebileceğini düşünüyorum. Geri ileri adımlar değişebiliyor.

Avantaj ve dezavantaj her yere farklı yansıyacak. Ben en realist analizimizi yaptığımız vakit ben umutluyum. Biz her vakit için ne vakit geride kalıyorsunuz. Rakibiniz ileri gittiğinde geri gidiyorsunuz. Lakin yanınızdaki adam ABD tarafından geride bırakılınca siz ileri geçmiş oluyorsunuz. Bu belirsizlik tertibi Avrupa’daki rakiplerinizi geriletirse, siz ilerlemiş oluyorsunuz bu denklemde.

Çin ve ABD ortasındaki ticaret açığı çok büyük, bunu dengelemeye çalışıyorlar. Trump’ın yapmak istediği bu lakin Çin bunu istemiyor.”