Gençleri vuran sessiz tehlike! Ani ölümlerin perde arkası
Son yıllarda bilhassa gençlerde görülen ani ve beklenmedik vefatlar, sıhhat dünyasında alarm zillerini çaldırdı.
Uzmanlar, bu kayıpların arkasında “kalp gribi” olarak bilinen ve virüslerin tetiklediği bir durumun yattığını belirtti. Kovid, influenza ve başka teneffüs yolu virüslerinin yalnızca akciğerleri değil, kalbi de vurabildiği ortaya çıktı.
Bilimsel çalışmalar, bu tehlikenin bilhassa faal hayat süren genç erkeklerde daha ölümcül seyrettiğini gösterdi.
Peki, kalp gribi nedir ve bu sinsi tehlike nasıl önlenebilir? İşte tüm ayrıntılar…
KALP GRİBİ: GRİP DEĞİL, KALP KRİZİ GİBİSİ BİR TEHDİT
Halk ortasında “kalp gribi” olarak anılan durum, aslında viral enfeksiyonların kalp kasları ve damarları üzerinde oluşturduğu hasar.
ABD’deki Johns Hopkins Üniversitesi’nden kardiyolog Prof. Dr. Erin Michos, “Influenza, Kovid ve RSV üzere virüsler, kalp kasında iltihaplanmaya yol açarak miyokardit yahut perikardit üzere önemli komplikasyonları tetikleyebilir” dedi. Bu virüsler, ateş, öksürük ve boğaz ağrısı üzere tipik grip belirtileriyle başlıyor, lakin göğüs ağrısı ve nefes darlığı üzere semptomlar ortaya çıktığında kalp tutulumunun sinyallerini verdi.
Journal of the American College of Cardiology’de yayımlanan bir çalışma, viral enfeksiyon sonrası miyokardit gelişen hastaların %15’inin ani vefat riskiyle karşı karşıya olduğunu ortaya koydu.
GENÇLER NEDEN RİSK ALTINDA?
Kalp gribinin bilhassa 20-50 yaş ortasındaki erkeklerde daha ölümcül olduğu belirtiliyor. İngiltere’deki Oxford Üniversitesi’nden virolog Prof. Dr. Peter Openshaw, “Genç erkekler, yüksek fizikî aktiviteleri ve bağışıklık sistemlerinin virüslere verdiği ağır reaksiyon nedeniyle daha savunmasız” açıklamasında bulundu.
Ağır idman, gerilim yahut ani heyecan durumları, kalp üzerindeki yükü artırarak virüslerin yol açtığı hasarı tetikleyebiliyor.
The Lancet’te yayımlanan bir araştırma, grip sonrası birinci üç günün en riskli devir olduğunu, lakin komplikasyonların 90 güne kadar devam edebileceğini gösterdi.
Uzmanlar, gençlerin grip sonrası göğüs ağrısı, çarpıntı yahut nefes darlığı üzere belirtileri hafife aldığını ve bu ihmallerin önemli sonuçlara yol açtığını vurguladı.
HANGİ VİRÜSLER HATALI?
Kovid-19, influenza, Coxsackie, adenovirüs ve RSV üzere virüsler, kalp gribinin esas sorumluları.
Avustralya’daki Sydney Üniversitesi’nden enfeksiyon hastalıkları uzmanı Dr. Raina MacIntyre, “Bu virüsler, kan plazmasında toksisite yaratarak kalp damar duvarlarında ve kaslarında hasara neden oluyor” dedi.
Son periyotta ABD’de dört virüsün bir ortada görüldüğü ve “kuademi” olarak isimlendirilen bir salgın dalgası, genç ve çalışan kesiti vurdu.
Clinical Infectious Diseases mecmuasındaki bir makale, Kovid-19 geçirenlerde kalp komplikasyonlarının %10 daha yüksek olduğunu bildirdi. Bilhassa sportmenler ve etkin bireyler, enfeksiyon sonrası ağır idman yaptıklarında riskin katlandığını söz etti.
BELİRTİLER VE ACİL MÜDAHALE
Kalp gribi, ekseriyetle grip gibisi semptomlarla sinsi bir başlangıç yaptı. Lakin göğüs ağrısı, nefes darlığı, çarpıntı, sırt üstü yatarken artan baskı hissi yahut eforla gelen yanma üzere belirtiler alarm sinyali.
ABD’deki Mayo Clinic’ten kardiyolog Dr. Leslie Cooper, “Bu belirtiler ortaya çıktığında acil servise başvurmak hayati kıymet taşıyor” dedi.
Erken teşhis edilen hadiselerde antiviral tedaviler ve destekleyici ilaçlar güzelleşme sağlarken, geç kalınan durumlarda pulmoner emboli, kalp yetmezliği yahut viral miyokardit üzere komplikasyonlar ani vefata yol açabildi.
European Heart Journal’a nazaran, kalp gribi kaynaklı miyokardit hadiselerinin %20’si erken müdahale ile büsbütün düzgünleşti.
ÖNLEME YOLLARI: UZMANLARDAN TAVSİYELER
Uzmanlar, kalp gribine karşı alınabilecek tedbirleri sıralıyor:
Aşılar Kıymetli: Grip ve Kovid aşıları, virüslerin kalp üzerindeki tesirini azaltıyor. Dr. Michos, “Aşılar, miyokardit riskini %50’ye kadar düşürüyor” dedi.
Dinlenme Koşul: Enfeksiyon sonrası en az bir hafta ağır idmandan kaçınılmalı. Prof. Openshaw, “Kalbin toparlanması için dinlenme kritik” ihtarında bulundu.
Belirtileri Ciddiye Alın: Göğüs ağrısı yahut nefes darlığı üzere semptomlar hafife alınmamalı, çabucak bir uzmana başvurulmalı.
Sağlıklı Ömür: İstikrarlı beslenme, sigaradan uzak durma ve sistemli sıhhat denetimleri, riskleri azaltıyor.
BİLİMSEL DATALAR NE DİYOR?
New England Journal of Medicine: Kovid-19 sonrası kalp komplikasyonları, gençlerde %12 daha yüksek.
Circulation: Viral miyokardit, enfeksiyon sonrası birinci 90 gün içinde ani mevt riskini %15 artırıyor.
Journal of Infectious Diseases: Grip aşısı, kalp gribi kaynaklı komplikasyonları %40 azaltıyor.
HAYAT KURTARMAK İÇİN ERKEN FARKINDALIK
Kalp gribi, genç ve sağlıklı görünen bireyleri bile maksat alabilen sinsi bir tehlike.
Dr. MacIntyre, “Grip sandığınız bir durum, kalbinizi tehdit edebilir. Erken müdahale, trajedileri önler” dedi.
Uzmanlar, bilhassa gençlerin belirtileri ciddiye alması ve enfeksiyon sonrası kendilerini zorlamaması gerektiğini vurguladı.
