Kadir İnanır’ın hayatı belgesel oldu
Usta oyuncu Kadir İnanır’ın hayat hikayesini bahis alan “Kuzeyden Gelen Adam” belgeseli, 44. İstanbul Sinema Festivali’nde izleyicisiyle buluştu.
Kadir İnanır’ın sıhhat nedeniyle katılamadığı Beyoğlu Sineması’ndaki prömiyere, İnanır’ın hayat arkadaşı Jülide Kural, eski CHP İstanbul Vilayet Lideri Dr. Canan Kaftancıoğlu, CHP Parti Meclisi Üyesi Baran Seyhan ve sanatçı Mazlum Çimen katıldı.
Gösterimin akabinde düzenlenen söyleşide, direktör Hüseyin Karabey belgeselin imal süreciyle ilgili soruları yanıtladı.
Karabey, 2011 yılında Jülide Kural sayesinde Kadir İnanır’la tanıştığını ve kısa müddette dost olduklarını belirterek, “Kadir abi bir müddet sonra adeta bir hazine sandığını açtı” sözlerini kullandı. Belgeselin birçok kısmının, İnanır’ın ferdî arşivinden alındığını belirten Karabey, bu evrakların dijital ortama aktarılmasının esas gayelerinden biri olduğunu vurguladı.
Belgeselde Kadir İnanır’ın sinemaya bakış açısının yanı sıra toplumsal olaylara karşı duruşu da ön plana çıkıyor. Kadir İnanır, belgeseldeki bir kısımda şu kelamlarıyla dikkat çekiyor:
“HALKIN İÇİNDEN GELDİM”
“Ben bir Türk sinema sanatçısıyım. Bu halkın içinden geldim. Bu halkla yaşadım. Benim tek çabam var: Halkımı ezdirmemek. Benimle tıpkı mukadderatı paylaşanların ömürlerini onurlu kılmak. Hiçbir gücün karşısında boyun eğmedim. Eğmeyeceğim. Onların yazdığı tarihi değil, halkın yazdığı tarihi anlatacağım.”
Belgeselin odak noktalarından birini de Kadir İnanır’ın sinemayı sırf bir sanat değil, halkının sesi, vicdanı ve hafızası olarak görmesi oluşturuyor. İnanır, sinema ile halkı birleştirme gayesini daima olarak vurguluyor. Belgeselin bir kısmında İnanır, “Ben Anadolu’yu bilirim. Ben Karadeniz’in hırçın sularını da bilirim, Diyarbakır’ın sıcağını da… Ben köyde traktör üstünde sinema çevirdim, dağlarda yürüdüm. Mahalle ortalarında, çarşı pazarda halkla iç içe oldum. Benim yolum sokaktan geçer. Benim kelamım, halkın yüreğinde yankı bulur” tabirlerini kullanıyor.
“KEŞKE BİRLİKTE BİR KURMACA SİNEMA DE ÇEKEBİLSEYDİK”
Söyleşide, belgeselin ileride bir kurmaca sinemaya dönüşüp dönüşmeyeceği sorusunu yanıtlayan Karabey, “Kadir abi ile sinemaya dair o kadar çok şey konuştuk ki. Keşke birlikte bir kurmaca sinema de çekebilseydik. Tahminen gelecekte bu türlü bir proje ortaya çıkar, kim bilir” sözlerini kullandı.
Karabey, birçok sinemanın birinci kopyalarının kaybolduğuna yahut izlenemez hale geldiğine vurgu yaparak, “Sadece Kadir ağabeyin değil, Zeki Demirkubuz’un, Nurgül Geçen’in sinemaları bile kaybolmak üzere. Bu durum sahiden insanın içini ürpertiyor” dedi.
“İYİLEŞME SÜRECİ HEPİMİZİ SEVİNDİRİYOR”
Kadir İnanır’ın sıhhatinin her geçen gün güzelleştiğini belirten Karabey, “Onun düzgünleşme süreci hepimizi sevindiriyor. Bugün burada olamasa da kalben bizimleydi” dedi. Karabey, kelamlarını “Onun kıssasına küçük bir katkı sunabildiysem ne keyifli bana” diyerek noktaladı.
“BEN İSE DAİMA BARIŞIN YANINDA DURDUM”
Belgeselde, Kadir İnanır’ın ‘Akil İnsan’ olma süreci de ele alınıyor. Ailesini Cumhuriyet Halk Partili olduğunu, kendisinde sol gelenekten geldiğini belirten İnanır, süreci şu sözlerle anlatıyor:
“Hayatım boyunca halkım için çalıştım, onların sesi oldum. Lakin bir periyot geldi, bu sesin yalnızca sinemalarla duyulması yetmedi. Ülke büyük bir acı ve kırılma ile yüzleşiyordu. Beşerler ölüyor, anneler ağlıyordu. Ben sustuğumda, onların sesi daha çok kayboluyordu. İşte bu yüzden, çağrıldığımda ‘Akil İnsan’ olmaya itiraz etmedim. Zira ben zati bu halkın aklıyla büyüdüm. Onların acılarına ve umutlarına şahit oldum. O masaya otururken bir sanatçı değil, bir yurttaş, bir Anadolu evladı olarak oturdum. Kelamım belirliydi: Barıştan yana olacaktım.
O süreçte çok yer gezdim. Karadeniz’den Güneydoğu’ya, doğudan batıya insanların gözlerinin içine baktım. Kimi öfkeliydi, kimi umutlu, kimi yorgundu… Daima söyledim: ‘Bu ülke barışı hak ediyor. Halk kardeşliği hak ediyor.’
Zor bir periyottu. Eleştirildik, maksat olduk. Ancak ben inandığım yoldan dönmedim. Zira biliyorum ki, barış için konuşmayanlar, savaşın tarafı olurlar. Ben ise daima barışın yanında durdum, duracağım.”
