Emekliye zam müjdesi mi, hayal kırıklığı mı? Temmuz’da ne olacak?
Türkiye’de milyonlarca emekli, temmuz ayında yapılacak maaş artırımına odaklanmış durumda. Altı aylık enflasyon farkına bağlı olarak maaşları artan emekliler, artan hayat pahalılığı karşısında alım güçlerinin eridiğinden şikayetçi. SGK uzmanı ve ekonomist Özgür Erdursun, Dünya Gazetesi’ndeki köşe yazısında, mevcut artırımların yetersiz olduğunu ve emekli maaşlarında esaslı bir düzenlemeye muhtaçlık duyulduğunu belirtti. Pekala, temmuz artırımıyla hangi emekli ne kadar maaş alacak?
ENFLASYON ARTIRIMI YETERSİZ KALIYOR
Türkiye’de emekliler, her altı ayda bir enflasyon oranına nazaran maaş artışı alıyor. Lakin, bu artışlar, emeklilerin alım gücünü müdafaada etkisiz kalıyor. Özgür Erdursun, emekli maaşlarının ekonomik gerçeklerle uyumlu hale getirilmesi için daha tesirli siyasetler gerektiğini savunuyor. Erdursun’a nazaran, geçmişte uygulanan seyyanen artırım, intibak düzenlemesi ve refah hissesi üzere teknikler, emeklilerin gelirlerini bir ölçü güzelleştirmişti, fakat son yıllarda bu uygulamalar ya eksik yapıldı ya da büsbütün rafa kaldırıldı.
SEYYANEN ARTIRIM, İNTİBAK VE REFAH HİSSESİ TAHLİL OLABİLİR Mİ?
Seyyanen artırım herkese eşit ölçüde yapılan maaş artışı manasına geliyor. Türkiye’de en son 2016’da emeklilere 100 TL seyyanen artırım yapılmıştı. Lakin 2023’te memurlara verilen 8.077 TL’lik artırım, emeklilere uygulanmadı.
İntibak düzenlemesi ise Emekli maaşlarındaki adaletsizlikleri gidermek için yapılan bir yasal düzenleme. Son olarak 2011’de, yalnızca 2000 öncesi SSK emeklilerine uygulanmıştı. Erdursun, intibakın maaş eşitsizliklerini çözmede en tesirli sistemlerden biri olduğunu belirtiyor.
Refah hissesi yüksek enflasyon devirlerinde maaş artışlarına eklenen bir fark. 2023 Temmuz’unda emeklilere %5,23, memur emeklilerine %7,45 refah hissesi verilmişti, fakat 2024 ve 2025’te bu uygulama yapılmadı.
TEMMUZ ARTIRIMI NE KADAR OLACAK?
Ekonomistlere nazaran, Temmuz’da açıklanacak altı aylık enflasyon oranı, daha evvel varsayım edilen %15’in üzerine çıkarak %20’ye yaklaşabilir. Bu durumda:
SSK ve Bağ-Kur Emeklileri: Yaklaşık %20 artırım bekleniyor.
Memur Emeklileri: %17-18 oranında artış öngörülüyor.
Bu artışlarla, en düşük emekli maaşı 14.469 TL’den 17.250-17.500 TL bandına yükselebilir. Örneğin:
15.000 TL maaş alan bir emekli, 18.000 TL’ye,
50.000 TL maaş alan bir emekli ise 60.000 TL’ye kadar maaş alabilir.
“KALICI TAHLİL ŞART”
Özgür Erdursun, enflasyon farkıyla yapılan artırımların emeklilere kısa müddetli bir rahatlama sağladığını, lakin kalıcı bir tahlil olmadığını vurguladı. Bilhassa intibak düzenlemesinin tekrar gündeme alınması gerektiğini savunan Erdursun, hükümetin mevcut ekonomik program nedeniyle ek güzelleştirme yapma ihtimalinin düşük olduğunu belirtti. Emekliler, temmuz artırımının açıklanmasını beklerken, maaşlardaki erimeye karşı daha esaslı düzenlemeler talep ediyor.
