Bu saatlerde uyumak beyni gençleştiriyor! Unutkanlığa veda edeceksiniz
Bilim dünyasından gelen yeni bir araştırma, uyku alışkanlıklarının beyin sıhhati üzerindeki tesirlerine dair çarpıcı bulgular ortaya koydu. Bilhassa öğlenden sonra 13:00 ile 16:00 saatleri ortasında alınan kısa vadeli uykuların, beynin gençleşmesine ve bilişsel fonksiyonların güçlenmesine değerli katkılar sağladığı belirlendi.
Uzmanlar, bu saatlerdeki uykunun biyolojik saatle uyumlu olduğunu ve hudut hücrelerinin yenilenmesini hızlandırdığını vurguladı.
BİLİMSEL ARAŞTIRMALAR NE DİYOR?
İngiltere’de Manchester Üniversitesi’nden Prof. Dr. Karl Kadler liderliğinde yürütülen bir çalışma, kaliteli uykunun hücre yenilenmesini desteklediğini ve yaşlanma sürecini yavaşlattığını gösterdi.
Araştırma, bilhassa öğlenden sonra alınan 30 dakikalık uykuların, beyindeki toksinlerin temizlenmesini hızlandırdığını ortaya koydu. Kadler, “Uyku sırasında beyin, gün içinde biriken ziyanlı proteinleri temizliyor. Bilhassa beta-amiloid üzere Alzheimer hastalığıyla ilişkilendirilen unsurlar, bu saatlerde daha faal bir formda uzaklaştırılıyor” dedi.
Cambridge Üniversitesi’nden Klinik Nöropsikolog Prof. Dr. Barbara Sahakian da emsal bulguları destekliyor. Gençler üzerinde yapılan bir araştırmada, tertipli ve hakikat saatlerde uyuyanların daha büyük beyin hacmine ve yüksek bilişsel performansa sahip olduğu tespit edildi. Sahakian, “Öğleden sonra 13:00-16:00 saatleri ortasında kısa bir uyku, biyolojik saatin doğal ritmiyle uyumlu. Bu, sinaptik irtibatları güçlendirerek hafızayı ve konsantrasyonu artırıyor” diye konuştu.
NEDEN ÖĞLENDEN SONRA UYKUSU?
Araştırmalar, biyolojik saatin gün içinde belli devirlerde uykuya daha yatkın olduğunu gösterdi.
Surrey Üniversitesi Uyku Araştırma Merkezi’nden Prof. Dr. Derk-Jan Dijk, öğlenden sonra 13:00-16:00 saatleri ortasındaki uykunun, melatonin hormonunun düşük düzeylerde olduğu bir periyotta gerçekleştiğini ve bu nedenle “derin ve yavaş dalga uykusu” (NREM evresi) için ülkü olduğunu belirtti.
Uykusuzluk konuşmayı zorlaştıyor mu? İşin uzmanları anlatıyor
Dijk, “Bu saatlerde uyumak, beynin güç depolarını yenilemesine ve nöronlar ortasındaki kontakları güçlendirmesine imkan tanıyor” dedi. Ayrıyeten, Washington Eyalet Üniversitesi’nden yapılan bir çalışma, öğlenden sonra uykusunun konsantrasyon ve üretkenlik üzerinde önemli bir artış sağladığını ortaya koydu.
Araştırma, bu saatlerde uyuyan bireylerin, gün içinde daha az gerilim hormonu (kortizol) salgıladığını ve duygusal dengeyi koruduğunu gösterdi.
UZMANLARDAN PRATİK ÖNERİLER
Uzmanlar, öğlenden sonra uykusunun yararlarını maksimize etmek için birtakım tekliflerde bulundu:
Düzenli Uyku Saatleri: Her gün tıpkı saatlerde uyuyup uyanmak, biyolojik saati dengeliyor.
Kısa Periyodik Uyku: 20-30 dakikalık “power nap” (güç uykusu), beyin için en tesirli mühlet.
Uzmanların önerdiği mucize uykusuz gecelere veda ettirecek
Mavi Işıktan Kaçınma: Telefon ve bilgisayar ekranlarından yayılan mavi ışık, melatonin salgısını baskılıyor. Uyku öncesi ekran kullanımını azaltmak kıymetli.
Rahatlatıcı Ortam: Sessiz, karanlık ve serin bir ortam, uykunun kalitesini artırıyor.
Araştırmalar, 7 saatten az uyuyanlarda obezite riskinin %30 arttığını, buna rağmen sistemli kısa uykuların metabolik dengeyi desteklediğini gösterdi.
Bilim insanları, öğlenden sonra 13:00-16:00 saatleri ortasında alınan kısa vadeli uykuların, beynin gençleşmesi ve zihinsel performansın artması için bir “sihirli formül” olabileceğini belirtti.
Uzmanlar, çağdaş hayatın ağır temposunda bu kısa uykuların, hem fizikî hem de zihinsel sıhhati muhafazanın anahtarı olduğunu vurguladı.
