Avrupa’da gaz krizi: Kış Soğukları ve Azalan arz fiyatları zirveye taşıdı
Avrupa, yılın birinci çeyreğinde sert kış şartları ve Rusya’dan gelen boru çizgisi gazındaki azalma nedeniyle doğal gaz piyasasında dalgalanmalar yaşadı. Bölge ülkeleri, muhtaçlıklarını karşılamak için sıvılaştırılmış doğal gaz (LNG) ithalatını artırdı.
Oxford Güç Araştırmaları Enstitüsü’nün üç aylık gaz piyasası raporuna nazaran, Avrupa’da gaz fiyatları şubat ayında tepeye ulaştı. Hollanda merkezli TTF vadeli gaz kontratları, 11 Şubat’ta megavatsaat başına 57,32 avroya yükseldi.
Raporda, sert soğukların, yenilenebilir güç üretimindeki zayıf performansın ve Rusya-Ukrayna savaşının güç arzına tesirlerinin, Avrupa’daki gaz stoklarını süratle tükettiği belirtildi. Bu durum, LNG ithalatını teşvik etti. Avrupa, şubat-mart periyodunda Asya’ya nazaran daha yüksek fiyatlar sunduğu için ABD’den daha fazla LNG kargosu çekmeyi başardı.
Ancak bu periyotta gaz fiyatları genel olarak düşüş gösterdi. ABD ile Çin ortasındaki ticaret savaşının global ekonomik büyümeyi yavaşlatacağı kaygıları güç talebinde belirsizlik yarattı ve yatırımcı inancını olumsuz etkiledi. Martta beklenen ABD tarifeleri 2 Nisan’da açıklandı ve piyasalarda olumsuz bir tesir yarattı.
Gaz arzı tarafında Avrupa, yerli üretimdeki düşüşü ve boru gazı ithalatındaki azalmayı, depolardan çekilen gaz ve artan LNG ithalatıyla dengeledi. Bilhassa ABD’nin Plaquemines LNG Tesisi’nden gelen yeni arz, bu dengeyi destekledi. Çin’in LNG ithalatındaki azalma da Avrupa’ya daha fazla kargo yönelmesini sağladı.
Rapora nazaran, Avrupa’da toplam gaz talebi bu yılın birinci çeyreğinde geçen yılın tıpkı periyoduna kıyasla yüzde 8 arttı. Bu artışın büyük ölçüde hava şartlarından kaynaklandığı, sanayi gaz talebinin sabit kaldığı, fakat ısınma ve elektrik üretiminde gaz kullanımının yükseldiği belirtildi.
Yaz aylarında Avrupa’nın gaz depolarını tekrar doldurma gayretleriyle LNG talebinin güçlü kalması bekleniyor. Lakin fiyatların, şirketleri yaz boyunca gaz depolamaya teşvik edecek kadar cazip olup olmayacağı şimdi net değil.
