Beyaz yakalılar yapay zekadan korkuyor mu?

Dijital dönüşüm ve otomasyon iş dünyasında yaygınlaşmaya devam ederken beyaz yakalı çalışanları ‘eskime’ korkusu sardığını belirten Teedo Genel Müdürü Selçuk Aytekin, “Teknoloji ve otomasyonun süratle geliştiği dünyada, beyaz yakalı çalışanlar da teknolojinin suratına yetişmekte zorluk çekiyor” dedi.
Genç profesyoneller de dahil olmak üzere beyaz yakalı kesimde FOBO (Fear of Becoming Obsolete) yani ‘Eskimiş Olma Korkusu’nun tüm dünyada ve Türkiye’de artış gösterdiğine dikkat çeken Aytekin, “Çalışanlar, başta yapay zekânın yükselişi olmak üzere otomasyon ve dijital dönüşüm üzere yeni teknolojilerin, iş hayatlarındaki rollerini fonksiyonsuz veya geçersiz hale getireceğinden korkuyor. Şu anda sahip olduğu hünerlerin yeniliğini yitirdiğini gören çalışanların yazılım ve yeni teknolojilere ait eğitimlere ilgisi artıyor” diye konuştu.
YAPAY ZEKÂ İŞİMİZİ ELİMİZDEN ALACAK MI?
Teedo olarak beyaz yakalıların online eğitim ve çalışma kültürüne dair eğilimlerini anlamak gayesiyle online bir araştırma yaptırdıklarını söz eden Aytekin, kelamlarına şöyle devam etti: “İş dünyasında giderek daha fazla dile getirilen ‘Yapay zekâ işimizi elimizden alacak mı?’ sorusu, bizim araştırmamızda da tasa ögesi olarak karşımıza çıktı. Araştırmaya nazaran beyaz yakalıların önümüzdeki iki yıl içinde en fazla eğitim almak istedikleri hususların başında yüzde 36 ile yapay zeka geliyor. Onu e-ticaret, yazılım/IT, data tahlili ve proje idaresi gibi alanlar takip ediyor. Bu sonuçlar çalışanların, yapay zekâya, otomasyona ve dijital teknolojilere ‘yenilmemek’ ve yeni dünyada ‘eskimemek’ için mesleklerine yatırım yapmaları gerektiğine dair motivasyonlarını gösteriyor.”
FOBO’yu yalnızca teknolojiyle irtibatı görece zayıf olan, dijital göçmen jenerasyondan çalışanların değil, daima aktüel olma baskısını yaşayan gençlerin de hissettiğini vurgulayan Selçuk Aytekin, “Randstad’ın 2025 öngörülerine nazaran, yapay zekâ ve makine öğrenimi uzmanlığı, siber güvenlik uzmanlığı, data analisti ve büyük data idaresi üzere teknolojik yetkinliklere olan talebin artması bekleniyor. Bu eğilim, her kuşaktan çalışanların mevcut yetkinliklerini güncelleme ve yeni teknolojilere ahenk sağlama gerekliliğini vurguluyor” diye konuştu.
Dünya Gazetesi’ndeki habere nazaran FOBO (Eskimiş Olma Korkusu), çalışanların, bilhassa yapay zekânın yükselişi olmak üzere teknolojik gelişmeler nedeniyle maharetlerinin yahut rollerinin kıymetsiz hale gelebileceği korkusunu tabir ediyor. Bu dehşet düzeyleri, teknolojik değişimin hızlanması ve makinelerin insan emeğinin yerini alabileceği algısından kaynaklanıyor. Teknolojinin çağdaş iş gücünde işleri daha da zorlaştırdığı istikametindeki bu yaygın tasa, çalışanlarda süratli teknolojik ilerleme karşısında sürekli öğrenme ve ahenk sağlama muhtaçlığını vurguluyor. Uzmanlar nazaran, çalışanlar kendilerini tehdit altında ve kıymetsiz hissediyorlar.
Kuruluşların bu kaygıları gidermeye yönelik uğraşlara yatırım yapması, teknolojinin insan lisanının ve emeğinin yerini almak yerine, ona yardımcı olduğu bir ortam yaratması gerektiğini belirtiliyor.
İşverenlerin ise FOBO’yu kabul ederek ele alması, teknolojik odaklı gelecekte hayati değer taşıyan daima öğrenme ve ahenk kültürünü teşvik etmesi gerektiğinin altı çiziliyor.
Çalışanların maharetlerinin geliştirilmesine öncelik verilmesi, çevik bir iş kültürü oluşturularak çalışanların teknolojik ortamda yol alırken rekabette kalıp öne çıkmalarını sağlaması öneriliyor.
Ayrıca zihinsel güzelliğin vurgulanması ve yenilikçi düşünmenin teşvik edildiği bir ortamın değeri de değiniliyor.
Bu kaygıyı yenmek için maharet geliştirmek gerek
Çalışanlar için FOBO’dan kaçınmanın yolları ise şöyle sıralanıyor:
Bireysel maharet geliştirme: Mesleksel gelişimi ve meslek ilerlemesi sağlanması.
Otomatik olmayan becerilerin geliştirilmesi: Otomatikleştirilme mümkünlüğü daha düşük hünerler geliştirmek.
Yumuşak hünerlerin değeri: Teknik marifetleri tamamlayan yumuşak marifetler edinmek. Yumuşak marifetlere; bağlantı, sorun çözme, liderlik ve duygusal zekâ dahil ediliyor.
Disiplinler ortası bilginin geliştirilmesi: Örneğin, veri analitiği konusunda güçlü bir anlayışa sahip olan bir pazarlamacı, daha tesirli kampanyalar oluşturmak için içgörülerden yararlanabilir. Misal formda, kullanıcı tecrübesi tasarımı konusunda bilgi sahibi bir yazılım geliştiricisi, daha sezgisel ve kullanıcı dostu uygulamalar oluşturmak için âlâ bir pozisyondadır.
Ortaya çıkan yapay zekâ iş modellerinden yararlanma: Yapay zekâ uzmanları, bilgi analistleri ve makine tahsili mühendisleri üzere yeni roller, iş piyasasının değişen manzarasını temsil ediyor. İlgili maharetleri edinerek ve bu rolleri üstlenerek, bireyler teknolojik ilerlemenin ön saflarında kalabilir, kariyerlerinin uzun ömürlü ve alakalı olmasını sağlayabilirler.