Bir tarih yok olmanın eşiğinde! O ustalar bir bir dükkan kapatıyor
El dokumasıyla üretilen halılara renk veren iplerin kök boyamasını yapan ustalar işlerin bitme noktasına gelmesiyle birlikte dükkanlarını kapatıyor. Bir vakitlerin altın yerine yatırım aracı olarak alınan kök boyası ile renklendirilen dokuma halılar son yıllarda ülkedeki ustaların tükenmesi, gençlerin işi meslek olarak öğrenmemesi ve Çin ile Avrupa ülkelerinin de işi öğrenmesiyle neredeyse tükendi.
Bir vakitler altın ve dolar üzere yatırım aracı olarak bedellendirilen kök boyasıyla yapılan el dokuması halılar, ülke genelinde tükenmekle karşı karşıya. Geçmişte Çin ve Avrupa ülkelerine ihraç edilen kök boyalı halıları şimdilerde Türkiye o ülkelerden ithal etmeye başlarken, kök boyası yapan ustalar da bir bir meslekten çekiliyor. Avrupa ülkelerinin işi öğrenmesi, Türkiye’deki ustaların yaşlanarak kesimden çekilmesi ve gençlerin bu mesleğe ilgi göstermemesiyle adeta yok olmakla yüz yüze olan kök boya ustaları son vakitlerde işlerin de olmamasıyla dükkanlarını kapatmaya başladı.
Aksaray’da 55 yıldır kök boyacılığı yaparak geçimini sağlayan 73 yaşındaki Ali İhsan Karaağaç, geçmişte harıl harıl üretim yaptığı atölyesini işlerin tükenmesiyle birlikte kapattı. Çin ve Avrupa ülkelerinin bu halıları kapış kapış Türkiye’den aldığını, fakat işi öğrenmeleriyle birlikte Türkiye’deki bu bölümün çöktüğünü belirten Karaağaç, “Biz burada kök boyacılığı yapıyorduk. Her renk, her çeşit ip boyuyorduk. Bizim işimiz çok güzeldi fakat işler birden kesildi. Bizi temel Çin batırdı. Çin, Kazakistan, Özbekistan, buralar bilmiyorlardı halı dokumayı ancak öğrendiler. Buralar öğrenince bizim Türkiye’de bu işler bitti. Halıcılar halıları satamadı, satamayınca dokuyan da olmadı, yaşlılar öldü, gençler de hiç heves etmedi. Biz de işimizi bıraktık. Türkiye’de dokunan kök boyalı halıları Çin’e satıyorduk, Avrupa’ya satıyorduk. Kendileri işi öğrenince onlar Türkiye’ye satmaya başladı. Onlar da o kadar hoş ve düzgün dokuyorlar ki bizim işler bitti. Evvelden vatandaşlar altına yatırım yapmak yerine halıya yatırım yapardı. Dünyanın halısını yapardık. İstanbul’dan, dış ülkelerden, Avrupa’dan büyük tüccarlar gelirdi. Elimizde ne var ne yok hiç fiyat sormadan toplar masraflardı. Evvelce yatırımı halıya yaparlardı. Artık her yerde iş bitti, bir tek Aksaray vardı Taşpınar Halısı onlar da bitti. Bizim işimiz, sonumuz geldi. Biz daha evvel 6 ortaktık. Sonra 3 ortak olduk. Ortaklardan ayrıldık personel çalıştırmaya başladık. 8-10 derken 15 personele çıktık. İşlerimiz ağırdı. Ondan sonra bitti işte” dedi.
Yıllar evvel çekilen kök boya ileri yapıldığı sırada çekilen imgeler ise Ali İhsan Karaağaç’a hatıra olarak kaldı.
