Eczacılardan ilaç fiyatları isyanı: Birçok eczane ekonomik darboğazda

TEİS Genel Lideri Eczacı Nurten Saydan, 7 Nisan Dünya Sıhhat Günü münasebetiyle bir açıklama yaparak, sıhhatin bireylerin fizikî, zihinsel, duygusal ve toplumsal açıdan etrafıyla uyumlu bir biçimde fonksiyon gösterebilmesine imkan verdiğini söyledi.

Saydan, eczacıların ekonomik darboğazdan çıkmaya çalıştığını, eczaneleri yaşatmak için gerekli yerlere müracaatlarda bulunarak beklentilerini ilettiklerini belirterek, şunları kaydetti:

“Ancak hala olumlu bir geri dönüş alamadık. Yıllardır sabırla beklediğimiz İFK (İlaç Fiyat Kararnamesi) düzenlemesinin daima ertelenmesi, halkın ilaca erişimini sağlayan 30 bin eczaneyi direkt tehdit ediyor. İki yılı aşkın müddettir güncellenmeyen kademeli ilaç fiyat baremleri nedeniyle birçok eczane ekonomik darboğazda. Ne yazık ki son yapılan güncelleme mesleğimizin yaşadığı ekonomik meseleleri çözmekten çok uzak. Eczanelerimizin işletme sarfiyatları her geçen gün artıyor, gelirlerimiz ise bu artışı karşılayamaz durumda. Enflasyon karşısında süratle eriyen eczane ekonomileri, sürdürülebilir olma hududuna dayandı. Unutulmamalıdır ki eczanelerimiz, sadece biz eczacılara ilişkin işletmeler değil; halk sıhhatinin teminatı olan, vatandaşın en kolay ulaşabildiği, ülkemizin dört bir yanına yayılan stratejik sıhhat üniteleridir. Birebir vakitte ülkemizin ulusal servetidir. Bu nedenle ilaç fiyat baremleri, gerçek ekonomik şartlar dikkate alınarak acilen ve kalıcı biçimde yine güncellenmelidir. 14 Mart 2023’ten beri uygulanan baremlerin eczane ekonomilerinin daha fazla ziyan görmemesi ve ilaca kesintisiz erişiminin sürdürülebilmesi için, 1. kademede 745 TL’ye kadar, ikinci kademede 745 ile bin 491 TL, üçüncü kademenin de bin 491 TL ve üzeri olarak güncellenmesi büyük bir zorunluluktur. Yıllardır sabırla beklediğimiz düzenlemenin daima ertelenmesi, halkın ilaca erişimini sağlayan 30 bin eczaneyi direkt tehdit etmektedir.”

“İLAÇ FİYATLANDIRMASINDA KULLANILAN 21,67 TL’LİK EURO KURU, YENİ 40 TL DÜZEYİNDEKİ GERÇEK KUR KARŞISINDA FONKSİYONUNU YİTİRMİŞTİR”

Tüm dünyada yaşanan ekonomik dalgalanmalar ve Türkiye’deki gerçek kur ile ilaç fiyatlandırmasında kullanılan dönemsel avro kuru ortasındaki farkın her geçen gün artmasının, ilacın bulunabilirliğini önemli halde tehdit ettiğini tabir eden Saydan, “Özellikle ithal edilen ilaçların şimdiki kura nazaran temininde yaşanan zorluklar, tedbir alınamazsa önümüzdeki periyotta de maalesef artarak devam edecektir. Görüldüğü üzere, ilaç fiyatlandırmasında kullanılan 21,67 TL’lik avro kuru, aktüel 40 TL düzeyindeki gerçek kur karşısında fonksiyonunu yitirmiştir.” değerlendirmesini yaptı.

İlacın bulunabilir ve ulaşılabilir olmasının hayati ehemmiyet taşıdığını söz eden Nurten Saydan, şöyle devam etti:

“Çünkü bulunamayan ilaç, en değerli ilaçtır. Mevcut durumda ülkemizde ruhsatlı ilaçlara dahi erişimde önemli problemler yaşanırken, yenilikçi tedavilere ve yeni ilaçlara erişim oranımız çok daha vahim bir tablo sergiliyor. Avrupa Birliği ülkelerinde bu oran ortalama yüzde 72 iken, Türkiye’de yeni ilaçlara erişim oranımız sırf yüzde 4 düzeyindedir. Halbuki 2018 yılında bu oran ülkemizde yüzde 20 idi. Bu dramatik düşüş, sistemin sürdürülebilirliğini kaybettiğinin açık bir göstergesidir. Biz eczacılara nazaran, ilaç fiyatlarının belirlenmesinde kullanılan “Dönemsel Avro Değeri” (DAD) artık geçerliliğini büsbütün yitirmiştir. TEİS olarak diyoruz ki; 30 bin eczanede, binlerce eczacı ve sağlık çalışanı istihdam ediyoruz. 7 gün 24 saat, ülkemizin en ücra köşelerine kadar uzanan sıhhat ağıyla ilaç temini ve sıhhat danışmanlığı hizmeti veriyoruz. Birinci basamak sıhhat hizmet sunucuları olarak, bu sorunun acilen tahlile kavuşmasını bekliyoruz.”