Gençlerin yaşam kalitesi 20 yılda yerle bir oldu! Simit bile lüks oldu…
İstanbul Planlama Ajansı (İPA) tarafından yayınlanan “İstanbul’da Gençliğin Demografik ve Sosyoekonomik Profili: 20 Yıllık Değişim” raporu, İstanbul’daki gençlerin ömür şartlarında son 20 yılda önemli bir gerileme yaşandığını gözler önüne serdi.
Rapora nazaran, gençlerin alım gücü azaldı, barınma krizi derinleşti ve toplumsal yaşama erişim önemli biçimde kısıtlandı.
KYK BURSUYLA 275 SİMİTTEN 43 SİMİDE
Raporda, gençlerin ekonomik durumundaki kötüleşmenin en çarpıcı göstergelerinden biri olarak KYK burslarının gerçek bedelindeki düşüşe dikkat çekildi.
2005 yılında bir öğrenci KYK bursuyla 275 adet simit-çay alabilirken, 2025 yılında bu sayı yalnızca 43’e düştü.
2005’te burs ölçüsü taban fiyatın yüzde 31,4’üne denk gelirken, 2025’te bu oran yüzde 13,6’ya geriledi.
KYK bursuyla 2005’te 5,67 gram altın alınabilirken, bugün bu ölçü sırf 0,88 gram.
BARINMA ARTIK TERCİH DEĞİL, KRİZ
Barınma sorunu da gençlerin esas meselelerinden biri haline geldi. Rapora nazaran, 20 yıl evvel barınma bir tercih problemiyken, bugün gençleri kent çeperlerine iten önemli bir kriz kelam konusu.
Kaliteli protein kaynaklarına ulaşmanın zorlaşmasıyla birlikte sağlıklı beslenme alışkanlıklarının bozulduğu, gençlerin sıhhat tasalarının arttığı da vurgulandı.
SOSYAL ÖMÜRDEN KOPUŞ
Ekonomik nedenler gençlerin toplumsal yaşama iştirakini da sınırlıyor.
Rapora nazaran:
2005’te bir öğrenci bursunun yüzde 11,4’üyle bir konser günü yaşayabilirken, 2025’te bu aktiflik bursun yüzde 46,5’ine denk geliyor.
Sosyal etkinliklere iştirak maliyetlerinin artması, gençlerin kültürel ve toplumsal hayattan uzaklaştığını ortaya koyuyor.
GENÇLERİN YARISI YURT DIŞINA GİTMEK İSTİYOR
Rapor, gençlerin gelecek tasasının arttığını da vurguluyor. İştirakçilerin yüzde 50,4’ü yurt dışına taşınmayı düşünüyor. Bu oran, 20 yıl evvel genç olanlar ortasında yüzde 35,1’di.
GENÇLER GEÇİNMEKTE ZORLANIYOR
Katılımcıların yüzde 77,6’sı günümüz gençlerinin geçmiş nesillere nazaran daha güç şartlarda yaşadığını söz etti. 18-35 yaş kümesinde bu oran yüzde 80,6’ya yükseliyor.
Üniversiteli, çalışan ya da konutta olan fark etmeksizin, gençlerin temel ömür masraflarını karşılamakta zorlandığı belirtildi.
NE EĞİTİMDE NE İSTİHDAMDA: HER DÖRT GENÇTEN BİRİ
Raporda, üniversite diplomasının artık istihdama geçiş manasına gelmediğine dikkat çekildi. TÜİK bilgilerine nazaran, 15-29 yaş ortası her dört gençten biri ne eğitimde ne de istihdamda yer alıyor.
EVLENMEK VE KONUT KURMAK HAYAL OLDU
Yirmi yıl evvel genç olanların yüzde 62’si evlenme ve birikim yapmada zorluk yaşadığını belirtirken, günümüz gençlerinde bu oran yüzde 81,8’e yükseldi.
Aynı biçimde, kendi başına konuta çıkmanın maddi olarak zorlayıcı olduğunu söyleyen gençlerin oranı yüzde 78,8 olarak açıklandı.
