Trump’tan Temu ve Shein’e ağır darbe
ABD Başkanı Donald Trump, uzun müddettir tartışma konusu olan ve Çin merkezli çevrimiçi perakendecilere önemli avantaj sağlayan “de minimus” ticaret muafiyetini kaldıran başkanlık kararnamesini Çarşamba günü imzaladı. Bu düzenleme sayesinde Temu ve Shein üzere direkt tüketiciye satış yapan platformlar, Çin ve Hong Kong’dan 800 dolar altı bedele sahip paketleri ABD’ye rastgele bir vergi ödemeden gönderiyordu. 2024 yılında bu yolla ABD’ye giren paket sayısı 1.4 milyarı bulmuştu.
Trump daha evvel 1 Şubat 2025’te emsal bir karar almış, fakat lojistik sistemlerin yetersizliği nedeniyle bu uygulamayı geri çekmişti. Lakin bu defa Beyaz Saray, limanlarda oluşacak yığılmayı önleyecek altyapının hazır olduğunu belirtiyor. Ticaret Bakanı Howard Lutnick’e göre, hükümet bu şekil sevkiyatlardan vergi toplamak için gerekli tüm sistemleri devreye sokmuş durumda.
800 DOLAR ALTI ESERLERE GÜMRÜK VERGİSİ GELİYOR
Yeni karara nazaran, Çin ve Hong Kong’dan ABD’ye ithal edilen ve milletlerarası posta ağı dışında gönderilen 800 dolar altı tüm eserler artık vergilendirilecek. Bu vergiler birinci evrede eserin bedelinin yüzde 30’u ya da eser başına 25 dolar olacak. Haziran ayından itibaren bu ölçünün eser başına 50 dolara çıkacağı bildiriliyor.
Kararın bilhassa Temu ve Shein üzere firmalar üzerinde büyük ekonomik tesirler yaratması bekleniyor. Bu şirketlerin düşük fiyatlı, süratli teslimat sistemine dayanan iş modeli, gümrüksüz giriş avantajı sayesinde ayakta duruyordu. Artık her bir eser için ödenecek vergiler, fiyatları artırarak bu şirketlerin ABD pazarındaki rekabetçiliğini önemli biçimde azaltabilir.
TRUMP’TAN ÇİN’E EKONOMİK SAVAŞ İLANI
Bu atak, Trump’ın ikinci başkanlık devrinde Çin’e karşı yürüttüğü ekonomik savaşın bir modülü olarak görülüyor. Trump, Çin’i ABD’deki opioid krizinden sorumlu tutuyor. Bilhassa Çin’den gönderilen fentanil unsurunun posta sistemi kullanılarak ülkeye sokulduğu, bu sürecin de “de minimus” muafiyetiyle kolaylaştığı tarafında önemli argümanlar bulunuyor.
ABD Uyuşturucu ile Çaba Dairesi (DEA) dahil olmak üzere birçok kurum, Çin’in bu hususta merkezi bir kaynak olduğunu ortaya koyan raporlar hazırladı. Bu gelişmeler Trump’ın Çin’e karşı daha agresif ekonomik siyasetler izlemesine yer hazırladı. 2025 yılı başında Çin’den ithal edilen eserlere yüzde 34’lük ek gümrük vergisi uygulanmaya başlanmıştı.
Trump geri adım atmıyor: Siyasetler değişmeyecek
YAPAY ZEKA REKABETİ DE GÜNDEMDE
Trump idaresi yalnızca ticarette değil, teknolojik alanlarda da Çin’e karşı adımlar atıyor. Vazifeye geldiği birinci haftalarda duyurduğu “Stargate Projesi” ile ABD’nin yapay zeka yarışında öncü pozisyona geçmesini amaçlıyor. Bu proje aracılığıyla yüksek bütçeli araştırma ve geliştirme faaliyetleri destekleniyor.
Trump’ın bu agresif siyasetlerinin temelinde Çin’in artan ekonomik ve teknolojik gücünü dizginleme maksadı yatıyor. ABD’nin global liderliğini tekrar tesis etmek isteyen Lider, dış ticaret açığını kapatmak, vergi gelirlerini artırmak ve Amerikan üreticilerini korumak istiyor.
Çin borsasında Trump depremi
TEMU VE SHEİN’İN GELECEĞİ TEHLİKEDE
ABD pazarına düşük fiyatlarla milyonlarca eser sunan Temu ve Shein’in bu yeni vergiler karşısında nasıl bir strateji izleyeceği merak konusu. Uzmanlara nazaran, eser fiyatlarında önemli artışlar yaşanması kaçınılmaz. Birebir vakitte teslimat müddetlerinin uzaması da müşteri memnuniyetini olumsuz etkileyebilir.
Bazı analistler, bu şirketlerin lojistik üslerini Meksika yahut Kanada üzere ülkelere kaydırarak yeni bir “arka kapı” arayışına girebileceğini belirtiyor. Fakat Trump idaresi bu stil tahlillere karşı da tedbir alacağını şimdiden duyurdu.
