Uzun yaşamın anahtarı! Yeni araştırmalar umut vaat ediyor

Bilim dünyası, beyin yaşlanmasını yavaşlatmanın ve hatta bilakis çevirmenin yollarını araştırdı.

Son yıllarda yapılan çığır açan çalışmalar, hayat üslubu değişikliklerinden yenilikçi tıbbi müdahalelere kadar birçok yolun, zihni genç tutmada tesirli olabileceğini ortaya koydu.

Uzmanlar, bu bulguların yalnızca Alzheimer üzere hastalıkları önlemekle kalmayıp, birebir vakitte daha uzun ve sağlıklı bir ömrün kapısını aralayabileceğini belirtti.

BEYİN YAŞLANMASI NEDİR VE NEDEN DEĞERLİ?

Beyin yaşlanması, vakitle nöronların kaybı, sinaptik irtibatların zayıflaması ve bilişsel fonksiyonların azalması manasına geldi.

ABD’deki Harvard Tıp Fakültesi’nden nörolog Dr. Rudolph Tanzi, “Beyin yaşlanması, yalnızca hafıza kaybıyla sonlu değil; karar verme, sorun çözme ve duygusal istikrar üzere birçok alanı etkiliyor” dedi. Tanzi’ye nazaran, beyin sıhhatini korumak, genel ömür kalitesini artırmanın temel taşlarından biri.

Son araştırmalar, beyin yaşlanmasının genetik faktörlerin yanı sıra çevresel etkenler ve hayat üslubu seçimleriyle de yakından alakalı olduğunu gösterdi.

İngiltere’deki Cambridge Üniversitesi’nde yapılan bir çalışma, sistemli idman, sağlıklı beslenme ve zihinsel aktivitelerin, beyin yaşlanmasını %20’ye kadar yavaşlatabileceğini ortaya koydu.

Çalışmanın baş muharriri Dr. James Rowe, “Beyin, tıpkı bir kas üzere, nizamlı olarak çalıştırıldığında genç kalıyor. Fakat hareketsiz bir hayat ve makûs beslenme, bu süreci hızlandırıyor” dedi.

BİLİMDEN UMUT VEREN KEŞİFLER

Beyin yaşlanmasını yavaşlatmak için geliştirilen metotlar, bilim dünyasında heyecan oluşturdu.

ABD’deki Stanford Üniversitesi’nden nörobilimci Dr. Tony Wyss-Coray, genç kan plazmasının yaşlı bireylerin bilişsel fonksiyonlarını güzelleştirebileceğini gösteren bir çalışma yürüttü.

“Genç plazmada bulunan birtakım proteinler, beyindeki inflamasyonu azaltıyor ve nöron yenilenmesini teşvik ediyor” diyen Wyss-Coray, bu metodun gelecekte klinik uygulamalarda kullanılabileceğini belirtti.

Uzman, bu tıp tedavilerin şimdi deneysel evrede olduğunu ve geniş çaplı testlere muhtaçlık duyulduğunu vurguladı.

Akdeniz diyeti üzere beslenme modellerinin beyin sıhhati üzerindeki olumlu tesirleri de kanıtlandı.

İspanya’daki Barcelona Üniversitesi’nde yapılan bir araştırma, zeytinyağı, balık, zerzevat ve kuruyemiş yüklü beslenmenin, beyindeki gri unsur kaybını %15 oranında azalttığını gösterdi.

Araştırmanın başkanı Dr. Lisa Mosconi, “Beslenme, beyin yaşlanmasını yavaşlatmada en erişilebilir ve tesirli araçlardan biri. Bilhassa omega-3 yağ asitleri ve antioksidanlar, nöronları koruyor” dedi.

ZİHNİ GENÇ TUTMANIN PRATİK YOLLARI

Uzmanlar, beyin yaşlanmasını yavaşlatmak için herkesin uygulayabileceği kolay ancak tesirli usuller önerdi:

Fiziksel Aktivite: Haftada en az 150 dakika orta tempolu yürüyüş yahut aerobik antrenman, beyne oksijen akışını artırıyor ve yeni nöron oluşumunu destekledi.

Zihinsel Antrenman: Bulmaca çözmek, yeni bir lisan öğrenmek yahut enstrüman çalmak üzere aktiviteler, beyindeki sinaptik ilişkileri güçlendirdi.

Sağlıklı Beslenme: Akdeniz diyeti, beyin için gerekli besinleri sağlarken inflamasyonu azalttı.

Uyku Nizamı: Gecede 7-8 saat kaliteli uyku, beyindeki toksinlerin temizlenmesine yardımcı oldu.

Stres İdaresi: Meditasyon ve mindfulness üzere teknikler, gerilim hormonlarının beyne ziyan vermesini engelledi.

Hollanda’daki Erasmus Üniversitesi’nden nöropsikolog Dr. Meike Bartels, sosyal etkileşimin de beyin sıhhati için kritik olduğunu vurguluyarak, “Sosyal bağlar, bilişsel rezervleri güçlendiriyor ve demans riskini azaltıyor. Yalnızlık, beyin yaşlanmasını hızlandıran en büyük risk faktörlerinden biri” dedi.

UZUN HAYATIN ŞİFRESİ BEYİNDE Mİ ZIMNÎ?

Beyin yaşlanmasını yavaşlatmanın, yalnızca zihinsel sıhhati değil, genel hayat müddetini de etkilediği düşünüldü.

Dünya Sıhhat Örgütü (WHO) datalarına nazaran, 2050 yılına kadar dünya genelinde 2 milyardan fazla insan 60 yaşın üzerinde olacak ve demans olayları üç katına çıkacak. Bu nedenle, beyin sıhhatine yönelik araştırmalar, global sıhhat siyasetlerinin da öncelikli gündem unsurlarından biri haline geldi.

Türkiye’de de nöroloji ve geriatri alanındaki uzmanlar, beyin yaşlanmasına karşı farkındalığın artırılması gerektiğini vurguladı.

ZİHNİNİZİ GELECEĞE HAZIRLAYIN

Bilim, beyin yaşlanmasını yavaşlatmanın ve zihni genç tutmanın mümkün olduğunu kanıtladı.

Sağlıklı bir ömür üslubu, yenilikçi tedaviler ve toplumsal bağlar, uzun ve kaliteli bir ömrün kapısını araladı.